เครื่องมือทำการประมงในพิกัด(4)

เบ็ดราว

ชื่อไทย : เบ็ดราว
ชื่ออังกฤษ : Baited Set Line
ลักษณะ : เครื่องมือชนิดนี้ประกอบด้วยเส้นเชือก หรือสายลวดทำเป็นสายคร่าวเบ็ด ยาวตามความต้องการ ที่พบใช้กันในน่านน้ำจืดนั้น มีความยาวประมาณ 100 – 200 เมตร ถ้าใช้ในน่านน้ำเค็มแล้วยาวถึง 1,000 เมตรหรือยาวกว่านั้นก็มี เขาใช้เบ็ดเบอร์ 4 – 8 หรือเล็กกว่านี้ก็ได้สุดแท้แต่จะทำการจับปลาชนิดใด ผูกตัวเบ็ดสายทิ้งยาวประมาณ 20 – 40 ซม. ตามจำนวนตัวเบ็ดที่ต้องการ แล้วทำการผูกกับสายคร่าวเบ็ดเป็นระยะห่าง 40 – 50 ซม. อีกทีหนึ่ง
..........วิธีการใช้เครื่องมือนั้น ทำการวางทอดขวางกระแสน้ำของหนอง บึง แม่น้ำ ลำคลองหรือทะเล โดยผูกปลายเชือก สายคร่าวเบ็ดทั้งลองด้านปักไว้ บางรายก็จมคร่าวกับพื้นดิน ด้วยการใช้ของหนักถ่วง มีทุ่นลอยเป็นเครื่องหมาย ทั้งนี้ย่อมสุดแท้แต่ความประสงค์ของผู้ใช้เครื่องมือ และต้องการจับปลาชนิดใด
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ในน่านน้ำจืดจับได้ปลาชะโด ปลาสวาย ปลาเทโพ ปลาเค้า ปลากราย ในน่านน้ำทะเลก็จับได้ปลาฉลาม กะเบน ฉนาก ปลาหางกิ่ว
แหล่งทำการประมง : น่านน้ำเค็มและน่านน้ำจืด

ข่าย

ชื่อไทย : ข่าย
ชื่ออังกฤษ : Set Gill Net
ลักษณะ : เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่ค่อนข้างยาวจาก 80-100 เมตร ลึก 2-3 เมตร มีขนาดตาใหญ่ 5-8 ซม. ตอนเชือกคร่าวบนนั้นโดยมากใช้ผักตบชวาทำเป็นทุ่นพยุงให้ลอยอยู่ได้ ส่วนทางด้านล่างนั้นบางแห่งก็ใช้ตะกั่วหรือบางแห่งก็ไม่ใช้
..........วิธีการใช้งาน ใช้ปักขึงหัวท้ายในสถานที่ซึ่งไม่มีเรือสันจรไปมาตามหนองบึง เมื่อปลาว่ายน้ำมากระทบก็จะติดอวน
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ปลาตะเพียน ปลานวลจันทร์ ปลากระสูบ ปลาตะโกก ฯลฯ
แหล่งทำการประมง : ริมแม่น้ำ

อวนต่างๆ

อวนล้อมจับ

ชื่อไทย : อวนล้อมจับ
ชื่ออังกฤษ : Surrounding Nets
ลักษณะ : เป็นผืนอวนคล้ายสี่เหลี่ยมผืนผ้า หลักการ คือ ใช้วิธีปล่อยผืนอวนล้อมรอบสัตว์น้ำเป็นวงกลมหรือรูปไข่เพื่อสกัดกั้นการเคลื่อนที่ของสัตว์น้ำในแนวราบ ส่วนในแนวดิ่งใช้ความลึกของอวนสกัดกั้นตัดหน้าฝูงสัตว์น้ำ ปิดด้านล่างของผืนอวน ทำการกู้อวนแล้วตักสัตว์น้ำขึ้นเรือ ชนิด: อวนล้อมจับมีสายมาน และอวนล้อมจับไม่มีสายมาน
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ปลาม้า ปลาหางกิ่ว ลากะพงขาว
แหล่งทำการประมง : ริมฝั่งแม่น้ำในน่านน้ำกร่อย

อวนกางกั้นแล้วลาก

ชื่อไทย : อวนกางกั้นแล้วลาก
ชื่ออังกฤษ : Seine Nets
ลักษณะ : เป็นเครื่องมือประมงที่ปล่อยอวนกางกั้นสัตว์น้ำ แล้วทำการฉุด ลากปลายสุดของผืนอวนข้างใดข้างหนึ่ง หรือทั้งสองข้างเข้าหาฝั่งหรือเรือ
..........หลักการ คือ ใช้วิธีล้อม และลากผสมกันในไทย เป็นแบบลากเข้าหาชายหาดด้วยแรงคน
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ปลากะตัก เคย ปลากระบอก ปลาแป้น ปลาข้างเหลือง
แหล่งทำการประมง : เขตน้ำขึ้นน้ำลงบริเวณชายหาด ลึก 1-3 เมตร

อวนลาก

ชื่อไทย : อวนลาก
ชื่ออังกฤษ : Trawl Nets
ลักษณะ : เป็นเครื่องมือประมงที่ใช้อวนลักษณะคล้ายถุง ใช้วิธีการจับสัตว์น้ำโดยการใช้เรือลากจูงอวนให้เคลื่อนที่ไปข้างหน้าอย่างต่อเนื่อง ชนิด:อวนลากคู่ อวนลากแผ่นตะเฆ่ อวนลากคานถ่าง อวนลากคู่ : อวนลากที่ใช้เรือสองลำช่วยถ่างปากอวน
..........- อวนลากแผ่นตะเฆ่: อวนลากที่ใช้แผ่นตะเฆ่ช่วยถ่างปากอวน อวนลากแผ่นตะเฆ่ขนาดเล็ก: อวนลากแคระ/อวนลากกุ้ง ชนิดอวนที่ใช้: อวนลากปลา อวนลากกุ้ง อวนลากเคย อวนลากแมงกะพรุน
.......... - อวนลากคานถ่าง : อวนลากที่ใช้คานช่วยถ่างปากอวน ชนิดในประเทศไทย คือ
....................• อวนลากคานถ่างแบบลากกุ้ง/อวนลากข้าง/อวนลากแขก
....................• อวนลากคานถ่างแบบลากแมงกะพรุน/อวนลากจอหนัง
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ปลาหน้าดิน ปลาผิวน้ำและหมึก
แหล่งทำการประมง : จับสัตว์น้ำที่อาศัยบริเวณพื้นทะเลหรือเหนือพื้นทะเลชนิดสัตว์น้ำทั้งแบบอยู่รวมกัน เป็นฝูง/แพร่กระจายบริเวณกว้าง

อวนช้อน/อวนยก

ชื่อไทย : อวนช้อน/อวนยก
ชื่ออังกฤษ : Lift Nets
ลักษณะ : เป็นเครื่องมือประมงที่ใช้ผืนอวนที่มีลักษณะและรูปร่างเป็นสี่เหลี่ยม/กลม จับสัตว์น้ำโดยการวางอวนทิ้งไว้ในแนวดิ่ง/แนวราบ และจะยกหรือดึงอวนขึ้นทันที่เมื่อต้องการจับสัตว์น้ำ หลักการ คือ ใช้เครื่องมือล่อลวง เช่น เหยื่อล่อ ซั้งล่อ แสงไฟล่อ
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ปลาผิวน้ำ
แหล่งทำการประมง : แม่น้ำ บึง ลำคลอง ทะเลสาบ

อวนติดตา

ชื่อไทย : อวนติดตา
ชื่ออังกฤษ : Gill Nets
ลักษณะ : เป็นเครื่องมือประมงที่มีลักษณะเป็นผืนอวนคล้ายสี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยใช้จับสัตว์น้ำโดยการวางขวางหรือปิดล้อมสัตว์น้ำเพื่อให้สัตว์น้ำว่ายชนแล้วติดหรือพันตาอวน หลักการ คือ เรียกว่า ข่าย/อวนลอย/อวนจม/กัด/อวนล้อมติด/อวนติด ชาวประมงพื้นบ้านนิยมใช้มากที่สุด ประสิทธิภาพ: ความยาวอวน ขนาดตาอวน ความลึกอวน และอัตราย่นของเนื้ออวน
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ปลาอินทรี ปลากะพงขาว ปู กุ้ง ปลาทู
แหล่งทำการประมง : ทะเล

อวนรุน

ชื่อไทย : อวนรุน
ชื่ออังกฤษ : Push Nets
ลักษณะ : เป็นเครื่องมือประมงที่ใช้อวนลักษณะคล้ายถุง ปากอวนประกอบกับคันรุน ติดตั้งบริเวณหัวเรือ จับสัตว์น้ำโดยวิธีผลักด้วยแรงคน/เครื่องยนต์ ชนิด: อวนรุนใช้เรือกล อวนรุนไม่ใช้เรือกล (ระวะ/รุนเคย/ชิป/ไสกุ้ง)
..........- อวนรุนใช้เรือกล หมายถึง อวนรุนที่ใช้เรือกลผลักดันเครื่องมืออวนให้เคลื่อนที่ขณะทำการจับสัตว์น้ำ (แบบรุนกุ้ง/แบบรุนเคย)
..........- อวนรุนไม่ใช้เรือกล หมายถึง อวนรุนที่ไม่ใช้เรือกลผลักดันเครื่องมืออวนให้เคลื่อนที่ขณะทำการจับสัตว์น้ำ แต่ใช้แรงคนแทน(แบบรุนกุ้ง/แบบรุนเคย)
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : สัตว์ที่อยู่พื้นน้ำ
แหล่งทำการประมง : ทะเล

เฝือก

ชื่อไทย : เฝือก
ชื่ออังกฤษ : Bamboo Screen
ลักษณะ : เป็นเครื่องจักรสานชนิดหนึ่ง ใช้ทำด้วยไม้ไผ่ผ่าเหลาเป็นซีกขนาดใหญ่เท่ากับก้านตับจากมุงหลังคาหรือใหญ่กว่านี้เล็กน้อย แล้วยกหรือกรองด้วยหวายเป็นแผง ๆ แผงหนึ่งตามปกติยาวประมาณ 8-10 เมตร ขนาดสูงของเฝือกนั้นสุดแท้แต่ผู้ที่ต้องการใช้ในสถานที่น้ำลึกเท่าใด ถ้าใช้ในสถานที่น้ำลึกมากก็ใช้ขนาดสูงมาก ในสถานตื้นก็ต่ำลงมาตามส่วน
ชนิดของสัตว์น้ำที่จับได้ : ปลากะบอก กุ้ง ปลากะพง
แหล่งทำการประมง : บริเวณที่มีน้ำขึ้นน้ำลง